İsteğe Bağlı Emekli Olma Şartları Nelerdir? İsteğe bağlı sigorta dahilinde, bireylerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na kabul edilmeleri ve sigorta primlerini düzenli olarak ödemeleri ile isteğe bağlı emeklilik gerçekleşmektedir. Bağ kur bölgesinde tarım sigortası veya isteğe bağlı sigortacılık alanında aylık prim ödemeleri kişilerin kendileri tarafından yapılmaktadır. Prim günü düzenli olarak ödenirse ve prim günü asgari düzeye ulaşırsa, seçimlik sigortalılık emeklilik hakkı doğar.
İsteğe bağlı sigortalılık başvuru şartlarını taşıyan adaylar ile sigortalılık sigortasına hak kazanma şartlarının tamamını taşıyan adaylar emekliliğe başlamak için başvuruda bulunabilirler. Sosyal Sigortalar Kurumu çerçevesinde tüm haklara sahip olan hak sahibi sigortalılar, emeklilik durumunda dahi bu haklarını kullanmaya devam edebilirler. İsteğe bağlı sigortayı merak edenler ve isteğe bağlı sigorta ile emekli olmak için gereken temel kriterler tüm özellikleriyle makale başlıklarında tartışılıyor.
Hangi Durumlarda İsteğe Bağlı Sigorta Yapılır?
SGK’nın sigortaya katılma hakkından yararlanılarak, gelir getirici bir işte çalışmayan kadın ve erkeklerin sosyal sigorta kurumu ile sigortalanması sağlanmaktadır. İsteğe bağlı SGK sigortasına başvuran kişiler başka bir SGK şubesi aracılığıyla sigortalanamaz. Sigortasızlar için hazırlanan seçmeli sigorta türü ile ev hanımları ve çalışmayanlar sigortalı sayılır ve emekli aylığı alamaya hak kazanırlar.
Kişilerin tüm sağlık hizmetlerine erişebilmeleri ve sigorta kapsamındaki tüm haklarını kullanabilmeleri için gönüllü sigorta geliştirilerek ev hanımlarına emeklilik hakkı tanınmıştır. Sosyal Sigortalar Kurumu’ndan emekli olan işçiler ile isteğe bağlı sigortalı emekli olanlar arasında hiçbir fark yoktur. 4B kapsamında değerlendirilen isteğe bağlı sigorta branşı Bağkur’da tüm prim ödemeleri sigortalı tarafından yapılmaktadır.
Aylık prim ödemeleri 2022 yılında belirlenen asgari ücret üzerinden hesaplanmakta ve isteğe bağlı sigorta prim ödemeleri asgari seviye baz alınarak istenilen seviyede yapılmaktadır. İsteğe bağlı sigorta kolu ile dönemsel prim ödemesi yaptıktan sonra 5.400 gün prim ödeme gün sınırını karşılayanlar, isteğe bağlı sigortalı olarak emekliliğe hak kazanabilirler. Bireylere ödenecek gelirler,
isteğe bağlı sigorta kapsamında ödenen sigorta primlerine göre değişiklik göstermektedir.
İsteğe Bağlı Sigorta Kimler Yaptırabilir?
Bağkur isteğe bağlı sigorta dahilinde, sigortalı olmak isteyen çalışanlarda aranan temel şartlar, aşağıda açıkça belirtilmiştir:
- İsteğe bağlı sigorta başvurusu yapmak isteyen kişilerin, 18 yaşını tamamlaması gerekmektedir. 18 yaşından küçük olan bireyler, isteğe bağlı sigorta kapsamında sigortalı sayılmamaktadır.
- İsteğe bağlı sigorta prim ödemeleri için kişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması ve Türkiye sınırları içerisinde ikamet etmesi gerekmektedir. Yabancı ülkede yaşayan Türk vatandaşları ve yabancı uyruklu kişiler, SGK isteğe bağlı sigorta hakkından faydalanamazlar.
- Kişilerin yasa gereğince, sigortalı şekilde çalışmasının zorunlu olduğu herhangi bir işte çalışmaması gerekmektedir. Sigortalı olunmasının zorunlu sayıldığı işlerde görev yapan kişiler, isteğe bağlı sigorta kapsamında sigorta prim ödemesi gerçekleştiremezler.
- Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen yaşlılık halinin gerçekleşmemesi, yani kişilerin 65 yaşını doldurmaması şart koşulmuştur.
- Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamında, malul olarak değerlendirilen kişiler, isteğe bağlı sigorta prim ödemesi yapamaz ve bu kategoride sigortalı olarak değerlendirilemezler.
- Sigortalı olarak kaydı bulunan kişilerin, ayın 30 günü boyunca çalışmaması ya da yarım gün olacak şekilde çalışmasına devam etmesi gerekli görülmektedir. Bir ayın 30 gününde de çalışıyor gözüken kişiler, SSK, Bağkur ya da emekli Sandığı kapsamında sigortalı sayılmaktadır.
- Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmayan ülkelerde yaşayan Türk vatandaşları, isteğe bağlı sigorta kapsamında sigorta prim ödemesi yapabilirler.
Ayda 10 günden az çalışan kişiler, aylık sigorta primlerini tamamlamak isterse, isteğe bağlı sigorta ile günlük prim ödemeleri yapılabilmektedir. Aynı şekilde yarı zamanlı çalışan ve aylık çalışma günlerini tamamlamak isteyen kişiler de isteğe bağlı sigorta primi ödeme hakkına sahiptir. Kişiler emekli olduklarında dahi günlük prim değerini artırmak veya kendi işlerini sürdürmek istedikleri takdirde isteğe bağlı sigorta primi ödeme seçeneğine sahiptirler.
İsteğe Bağlı Sigortanın Prim Tutarı
İsteğe bağlı primler, belirlenen asgari ücret üzerinden yıllık olarak revize edilmekte ve yeni tutar üzerinden primler ödenmektedir. Asgari bir asgari tutarın ödenmesi gereken isteğe bağlı primler için, bireyin primlerini temsil eden temel gelir miktarını göz önünde bulundurun. İsteğe bağlı teminatlar için aylık prim değeri, prime esas menfaat değerinin yüzde 32’si dikkate alınarak belirlenir. 2022 yılı için belirlenen asgari isteğe bağlı prim tutarı 1.144,8 TL olarak hesaplanmıştır. Belirlenen toplam sigorta prim tutarı, minimum ve maksimum olmak üzere iki farklı kategoride ele alınmaktadır. Opsiyonel primi asgari yerine azami tutarda ödemek isteyenler, aylık 8.586 TL’ye kadar prim yatırabilir. Asgari ve azami tutarları aşmamak kaydıyla, gerekli tutarda prim ödeme seçeneği vardır.
E-Devlet İsteğe Bağlı Sigorta Başvurusu
E-devlet sigorta başvurusu işlemini gerçekleştirmek için vatandaşların yapması gereken isteğe bağlı sigorta başvurusunun ayrıntıları aşağıda belirtilmiştir.
- gov.tr adresi kullanılarak, e-devlet işlem sayfasına erişim sağlanmalıdır.
- E-devlet sistemi internet sitesinin açılmasının ardından, ana sayfada yer alan “Giriş Yap” seçeneğine tıklanması ve giriş ekranının açılması gerekmektedir.
- E-devlet giriş sayfasında, T.C. kimlik numarası ve e-devlet şifresi talep edilmektedir.
- Sistem bilgileri doğrulandıktan sonra, sistem girişi yapılmalı ve ana sayfada yer alan “Kurumlar” seçeneğin tıklanmalıdır.
- Kurumlar bölümü açıldıktan sonra, “Sosyal Güvenlik Kurumu” seçeneği tercih edilmelidir.
- Sosyal Güvenlik Kurumu sayfası üzerinden “4A İsteğe Bağlı Sigorta” bölümüne giriş yapılması gerekir.
- İsteğe bağlı sigorta işlem ekranı açıldıktan sonra, hak sahipleri için başvuru bilgileri doğrulanacaktır.
- İsteğe bağlı sigorta başvuru formunun doldurulmasıyla birlikte, kişiler adına isteğe bağlı sigorta kayıtları oluşturulur ve ilk prim ödemesinin yapılmasıyla birlikte, isteğe bağlı sigorta kapsamında kişiler sigortalı olarak sayılır.
